پمپ هیدرولیكی

بازده یک پمپ بطور کلی به میزان تلرانسها و دقت بکار رفته در ساخت ، وضعیت مکانیکی اجزاء و بالانس فشار بستگی دارد... به ادامه مطلب مراجعه کنید

پمپ هیدرولیكی

با توجه به نفوذ روز افزون سیستم های هیدرولیكی در صنایع مختلف وجود پمپ هایی با توان و فشار های مختلف بیش از پیش مورد نیاز است . پمپ به عنوان قلب سیستم هیدرولیك انرژی مكانیكی را كه توسط موتورهای الكتریكی، احتراق داخلی و ... تامین می گردد به انرژی هیدرولیكی تبدیل می كند. در واقع پمپ در یك سیكل هیدرولیكی یا نیوماتیكی انرژی سیال را افزایش می دهد تا در مكان مورد نیاز این انرژی افزوده به كار مطلوب تبدیل گردد.

فشار اتمسفر در اثر خلا نسبی بوجود آمده به خاطر عملكرد اجزای مكانیكی پمپ ، سیال را مجبور به حركت به سمت مجرای ورودی آن نموده تا توسط پمپ به سایر قسمت های مدار هیدرولیك رانده شود.

حجم روغن پر فشار تحویل داده شده به مدار هیدرولیكی بستگی به ظرفیت پمپ و در نتیجه به حجم جابه جا شده سیال در هر دور و تعداد دور پمپ دارد. ظرفیت پمپ با واحد گالن در دقیقه یا لیتر بر دقیقه بیان می شود.

نكته قابل توجه در در مكش سیال ارتفاع عمودی مجاز پمپ نسبت به سطح آزاد سیال می باشد ، در مورد روغن این ارتفاع نباید بیش از 10 متر باشد زیرا بر اثر بوجود آمدن خلا نسبی اگر ارتفاع بیش از 10 متر باشد روغن جوش آمده و بجای روغن مایع ، بخار روغن وارد پمپ شده و در كار سیكل اختلال بوجود خواهد آورد . اما در مورد ارتفاع خروجی پمپ هیچ محدودیتی وجود ندارد و تنها توان پمپ است كه می تواند آن رامعین كند.

پمپ ها در صنعت هیدرولیك به دو دسته كلی تقسیم می شوند : 

پمپ ها با جا به جایی غیر مثبت : توانایی مقاومت در فشار های بالا را ندارند و به ندرت در صنعت هیدرولیك مورد استفاده قرار می گیرند و معمولا به عنوان انتقال اولیه سیال از نقطه ای به نقطه دیگر بكار گرفته می شوند. بطور كلی این پمپ ها برای سیستم های فشار پایین و جریان بالا كه حداكثر ظرفیت فشاری آنها به 250psi تا3000si محدود می گردد مناسب است. پمپ های گریز از مركز (سانتریفوژ) و محوری نمونه كاربردی پمپ های با جابجایی غیر مثبت می باشد.

پمپ های با جابجایی مثبت : در این پمپ ها به ازای هر دور چرخش محور مقدار معینی از سیال به سمت خروجی فرستاده می شود و توانایی غلبه بر فشار خروجی و اصطكاك را دارد . این پمپ ها مزیت های بسیاری نسبت به پمپ های با جابه جایی غیر مثبت دارند مانند مانند ابعاد كوچكتر ، بازده حجمی بالا ، انعطاف پذیری مناسب و توانایی كار در فشار های بالا ( حتی بیشتر از psi)

پمپ ها با جابه جایی مثبت از نظر ساختمان :

1- پمپ های دنده ای

2 - پمپ های پره ای 

3- پمپ های پیستونی 

پمپ ها با جابه جایی مثبت از نظر میزان جابه جایی : 

1- پمپ ها با جا به جایی ثابت

در یك پمپ با جابه جایی ثابت (Fixed Displacement) میزان سیال پمپ شده به ازای هر یك دور چرخش محور ثابت است در صورتیكه در پمپ های با جابه جایی متغیر (Variable Displacement) مقدار فوق بواسطه تغییر در ارتباط بین اجزاء پمپ قابل كم یا زیاد كردن است. به این پمپ ها ، پمپ ها ی دبی متغیر نیز می گویند.

باید بدانیم كه پمپ ها ایجاد فشار نمی كنند بلكه تولید جریان می نمایند. در واقع در یك سیستم هیدرولیك فشار بیانگر میزان مقاومت در مقابل خروجی پمپ است اگر خروجی در فشار یك اتمسفر باشد به هیچ وجه فشار خروجی پمپ بیش از یك اتمسفر نخواهد شد .همچنین اگر خروجی در فشار 100 اتمسفر باشد برای به جریان افتادن سیال فشاری معادل 100 اتمسفر در سیال بوجود می آید.

پمپ های دنده ای Gear Pump 

این پمپ ها به دلیل طراحی آسان ، هزینه ساخت پایین و جثه كوچك و جمع و جور در صنعت كاربرد زیادی پیدا كرده اند . ولی از معایب این پمپ ها می توان به كاهش بازده آنها در اثر فرسایش قطعات به دلیل اصطكاك و خوردگی و در نتیجه نشت روغن در قسمت های داخلی آن اشاره كرد. این افت فشار بیشتر در نواحی بین دنده ها و پوسته و بین دنده ها قابل مشاهده است.

پمپ ها ی دنده ای :

1- دنده خارجی External Gear Pumps 

2– دنده داخلی Internal Gear Pumps 

3- گوشواره ای Lobe Pumps 

4- پیچی Screw Pumps 

5- ژیروتور Gerotor Pumps 

 1- دنده خارجی External Gear Pumps 

در این پمپ ها یكی از چرخ دنده ها به محرك متصل بوده و چرخ دنده دیگر هرزگرد می باشد. با چرخش محور محرك و دور شدن دنده های چرخ دنده ها از هم با ایجاد خلاء نسبی روغن به فضای بین چرخ دنده ها و پوسته كشیده شده و به سمت خروجی رانده می شود.